Historie Informatie
Deze kerk is omstreeks de 16e eeuw gebouwd, waarschijnlijk 1694, maar er zijn echter ook grafstenen gevonden van voor dit jaartal.
Volgens de verhalen is het dorp vroeger groter geweest en stond er toen ook nog gedeelte van het dorp plus een kerk in zee, echter zijn daar nooit geen bewijzen van gevonden. Wel is er een pentekening (helaas niet ons bezit) waar dit gedeelte wel op staat, maar dit kan ook een fantasie van de tekenaar geweest zijn. Tot medio de jaren zeventig zijn het kerkdiensten in gehouden.
Door het teruglopen van de kerkbezoekers en het ontbreken van de financiële middelen zijn er van de 6 kerken in de Gemeente Venhuizen momenteel nog 4 in gebruik. De kerken van Wijdenes en Oosterleek werden voor een symbolisch bedrag van f 1,00 verkocht.
De kerk in Oosterleek werd verkocht aan een musicus die er een muziekcentrum in wilde beginnen.
Door de toenmalige eigenaar werden de vloer, lambrisering e.d. eruit gesloopt, toen hij daar mee klaar was, was het geld op en de kerk nog slechts een bouwval!
Op 21 juni 1982 werd de kerk middels een Openbare Verkoping teruggekocht door de Gemeente Venhuizen voor een bedrag van f 40.000,00.
Na aankoop wist de Gemeente niet wat zij er mee moest beginnen.
De toenmalige politieke partijen waren het grotendeels met elkaar eens dat de kerk dan maar gesloopt moest worden!
Restaureren was te duur dus slopen een alternatief!
Enkele inwoners van Oosterleek vonden dat dit niet mocht gebeuren en de Stichting Behoud Oosterleker Kerk was een feit.
De Gemeente toch wel enigszins geschrokken van zoveel betrokkenheid, besloot toen na diverse
discussies tot een eerste behoudende restauratie. Ondertussen werden er diverse plannen gemaakt en op haalbaarheid onderzocht maar waren uiteindelijk niet uitvoerbaar.
Uiteindelijk bracht de grote belangstelling voor de Westfriese Omringdijk (zo wordt de dijk rondom Westfriesland genoemd) een uitkomst!
De eerste aanzet tot deze bestemming werd de gegeven in 1994 door de toenmalige wethouder de heer Jan Snoek.
Genoemde wethouder heeft oneindig veel werk verzet en menige discussie moet voeren om deze kerk te behouden en tevens een waardevolle bestemming te geven. In de kerk wordt nu een permanente tentoonstelling gehouden over Westfriesland en het water.
Op de 2e verdieping krijgt u daar een goede indruk van als u vanuit het raam over het IJsselmeer en de dijk kijkt!
Natuurstenen vloer & Grafstenen
Met de huidige vloer is weer een stukje historie in de kerk teruggebracht, in het midden zijn de originele grafstenen zoveel mogelijk verwerkt aan weerszijden zijn nieuwe natuurstenen aangebracht.
Oorspronkelijk bestond de gehele vloer uit grafstenen maar door het verwijderen van de vloer door de vorige bewoner zijn veel grafstenen verloren gegaan. In vroegere jaren lag er over de grafstenen vloer nog een planken vloer, waarschijnlijk als een soort isolatie!
Ombouw van het orgel
De ombouw van het orgel (anno 1880) is gelukkig bewaard gebleven zodat er nog te zien is hoe dit oorspronkelijk geweest is. Waar nu plexiglas is aangebracht (om zo een mooie kijk in het zgn. schip van de kerk te krijgen) zaten vroeger donkerrode velours gordijnen.
De toch wel rijke uitstraling van de ombouw doet vermoeden dat er vroeger een pijporgel in heeft gestaan, maar het was slechts een harmonisch orgel!
Misschien daarom de gordijnen? Mochten de mensen niet zien wat voor een eenvoudige orgel er in de kerk stond?
Voor ons zal dit waarschijnlijk altijd een vraag blijven!
De zgn. tekens op de grafstenen worden huismerken genoemd.
In de Germaanse tijd werden dergelijke tekens gebruikt om b.v. bezittingen te merken zodat een ieder kon zien van wie wat was. Ook werden door b.v. stukadoors, metselaars en timmerlieden deze tekens aangebracht in door hun gemaakte werken. Tegenwoordig is dit ter vergelijken met b.v. onze achternamen.
Sommige huismerken hebben nog extra vertakkingen dit verwijst meestal naar een volgende generatie. (b.v. vader op zoon). Meer weten 'Tekens op grafstenen'
Lambrisering
De lambrisering is geheel opnieuw aangebracht m.u.v. de houten wanden aan weerszijden van de ingang.
Vroeger bestond de gehele kerk uit deze bruine houten wanden.
Met de restauratie is besloten om de overige wanden in een lichte neutrale kleur te houden.
Bij het exposeren van b.v. schilderijen is de kleur van de achtergrond erg belangrijk.
De akoestiek is altijd heel goed geweest maar het gesproken woord wil nog wel eens verloren gaan dit hebben getracht op te lossen door het aanbrengen van doeken in het gewelf.
Een feit is echter dat de zeer ruwe muren op deze manier mooi is afgewerkt.
Ombouw van het orgel
Veel Oosterlekers verdienden vroeger de kost als visser.
Dagen soms weken gingen zij naar zee om vis te vangen er werd vooral op ansjovis gevist.
Toen waren er nog geen dijken aangelegd en heette het nog Zuiderzee en kon het soms flink te keer gaan, het gebeurde dan ook regelmatig dat een vissersboot of visser vermist werd.
Het kerkhof bij deze kerk is een zogenaamd schelpenkerkhof waarvan er in totaal 3 zijn in Nederland (Katwijk a/d Zee en Stavoren).
De schelpen werden bij een bepaalde windrichting opgeschept uit de zee en daarna op het kerkhof aangebracht, ook vandaag de dag spoelen er nog steeds schelpen uit zee aan!!
De schelpen werden ook gebruikt als fundering in combinatie met jutezakken was dit een goed alternatief voor het tegenwoordige beton!
Ook is het tegenwoordig nog mogelijk om in Oosterleek begraven te worden.
Veel Oosterlekers geven de voorkeur aan het "eigen" kerkhof in plaats van de begraafplaats in Wijdenes.
Momenteel ligt het kerkhof er nog een beetje rommelig bij maar het is de bedoeling dat de Stichting Behoud Oosterleker Kerk ook hier haar aandacht aan zal schenken!
